Project Details
Με τον όρο διαταραχές άρθρωσης αναφερόμαστε στις δυσκολίες που σχετίζονται με την παραγωγή των ήχων της ομιλίας (φωνήματα) που επιμένουν μετά το πέρας της φυσιολογικής ηλικίας κατάκτησης αυτών των φωνημάτων. Στην πιο απλή μορφή τους οι διαταραχές άρθρωσης εμφανίζονται ως μια αδυναμία παραγωγής των φωνημάτων χρησιμοποιώντας τα όργανα της άρθρωσης (χείλη, γλώσσα, δόντια, υπερώα κ.ά.).
Πού οφείλονται οι διαταραχές άρθρωσης;
Μειωμένος έλεγχος ή αδυναμία των μυών και νεύρων που σχετίζονται με την άρθρωση π.χ. αδυναμία ελέγχου της γλώσσας, αδύναμα χείλη, μειωμένη διάρκεια ή ένταση εκπνοής, παράλυση του προσωπικού νεύρου κ.ά. Προβλήματα στην δομή των οργάνων της άρθρωσης όπως υπερπλασίες, υποπλασίες ή ελλείψεις π.χ. υπερτροφική γλώσσα, κοντό χαλινό γλώσσας, ελλείψεις ή κακή σύγκλιση δοντιών, υπερωοσχιστίες, χειλεοσχιστίες κ.ά.
Ποια είναι τα συμπτώματα διαταραχών άρθρωσης;
- Αντικατάσταση φωνημάτων με άλλα φωνήματα π.χ. /θέλω/ – /σέλω/
- Παράλειψη φωνημάτων ή συλλαβών π.χ. /κότα/ – /κόα/, /καραμέλα/ – /καμέλα/
- Απλοποιήσεις συμπλεγμάτων π.χ. /στρατός/ – /στατός/, /κρύο/ – /κύο/
- Αλλοιώσεις φωνημάτων π.χ. αντί /ρ/ το παιδί παράγει έναν ήχο που ακούγεται σαν /γι/
Ποιός είναι ο ρόλος του λογοθεραπευτή και ποιά η διαδικασία αποκατάστασης;
Ο λογοθεραπευτής είναι υπεύθυνος για τη διάγνωση και τη δημιουργία προγράμματος αποκατάστασης των διαταραχών στην άρθρωση σε παιδιά και σε ενήλικες. Αρχικά ο λογοθεραπευτής κάνει χρήση ειδικών δοκιμασιών αξιολόγησης της άρθρωσης με σκοπό να εντοπίσει τις δυσκολίες. Επιπλέον εξετάζεται η λειτουργία και η αρτιότητα των οργάνων της άρθρωσης (γλώσσα, χείλη, δόντια, υπερώα κ.ά.) με ένα στοματοπροσωπικό έλεγχο. Ένας γενικός έλεγχος της επικοινωνίας και της γλωσσικής ανάπτυξης του παιδιού κρίνεται απαραίτητος ώστε να δημιουργηθεί ένα πρόγραμμα αποκατάστασης προσαρμοσμένο στις ανάγκες κάθε παιδιού.
Αφού τεθούν οι στόχοι και ενημερωθούν οι γονείς ξεκινάει η αποκατάσταση. Ο λογοθεραπευτής με έξυπνους και ενδιαφέροντες τρόπους βοηθάει το παιδί να κάνει τις σωστές κινήσεις για την παραγωγή του επιθυμητού φωνήματος. Σταδιακά το παιδί μαθαίνει να παράγει το σωστό ήχο σε λέξεις, φράσεις, προτάσεις και τέλος μαθαίνει να γενικεύει τη χρήση του σωστού ήχου στην καθημερινότητα. Η διάρκεια της αποκατάστασης εξαρτάται από πολλούς παράγοντες π.χ. η συνεργασία παιδιού-γονέων-λογοθεραπευτή, οι αντικειμενικές δυσκολίες του προβλήματος, τα κίνητρα της οικογένειας ή του παιδιού, η ηλικία και άλλα ατομικά χαρακτηριστικά του παιδιού κ.ά.