Το Ρ και άλλα φωνήματα
Η ομιλία ενός παιδιού τα πρώτα χρόνια της ζωής του εξελίσσεται συνεχώς και ανάλογα με την ηλικία του αναμένονται διαφορετικές δεξιότητες. Έτσι συμβαίνει και με την κατάκτηση του φωνολογικού συστήματος της ελληνικής γλώσσας. Στον παρακάτω πίνακα έχουν αποτυπωθεί ως ένας γενικός δείκτης τα φωνήματα δηλαδή οι ήχοι που αναμένεται από το παιδί να παράγει ανά ηλικία.
Ηλικία | Ήχοι φωνημάτων ελληνικής γλώσσας | Ήχοι συμπλεγμάτων |
2,6 έως 3 ετών | μ, π, μπ, τ, κ, γκ | γκ, μπ |
3,6 έως 4 ετών | ν, β, γ, χ, ντ | ντ |
4 έως 4,6 ετών | φ, σ, ζ, λ | σπ, πλ, κλ, πν |
4,6 έως 5 ετών | θ, δ | σφ, βρ, ντρ, φτ, τς, ντζ |
5 έως 5,6 ετών | τς, τζ | Γλ, γρ, στρ |
5,6 έως 6 ετών | Ρ | δρ, θρ, χτρ |
Κάποια παιδιά μπορεί να παράγουν κάποιους ήχους νωρίτερα από ότι κάποιους άλλους και κάποιους άλλους αργότερα χωρίς αυτό να είναι λόγος ανησυχίας.
Συγκεκριμένα το γράμμα «ρ» είναι πιο δύσκολο στην παραγωγή του και ταλαιπωρεί αρκετά παιδιά γι’ αυτό και συνήθως είναι από τους τελευταίους ήχους που κατακτούν. Έτσι στην ομιλία του παιδιού παρατηρείται :
- Να παραλείπει εντελώς τον ήχο δηλαδή να λέει «καότο» αντί για «καρότο»
- Ή να αντικαθιστά τον ήχο με κάποιον άλλον δηλαδή να λέει «κολίτσι» αντί για κορίτσι ή ακόμα και «νεγό» αντί για «νερό»
Τα λάθη αυτά στην άρθρωση μπορεί να μην επηρεάζουν την επικοινωνία του παιδιού όμως
καθώς αυτό μεγαλώνει και πριν την ένταξη στο δημοτικό σχολείο καλό είναι να έχουν λυθεί
κυρίως γιατί όσο η λανθασμένη παραγωγή παγιώνεται τόσο πιο δύσκολη είναι μετά η
αποκατάσταση.
Υπάρχουν κάποιες πιο σπάνιες περιπτώσεις όπου μπορεί από βρέφος ένα παιδί να έχει
«αγκυλογλωσσία» δηλαδή, να έχει κοντό χαλινό και αυτό να επιφέρει δυσκολίες και στην
άρθρωση των φωνημάτων και ιδιαίτερα αυτών που η γλώσσα πρέπει να σηκωθεί ψηλά
κατά την παραγωγή τους όπως το /ρ/ η/και το /λ/. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι γονείς
πρέπει πρώτα να απευθυνθούν σε έναν παιδοχειρουργό που θα τους ενημερώσει για τη
διαδικασία που χρειάζεται να ακολουθήσουν.
